یکی از اصلی‌ترین مواد موجود در صفرا، بیلیروبین است. در حالت طبیعی، این ماده به کبد منتقل می‌شود و سپس با تجزیه شدن در روده‌ها، به اوروبیلینوژن تبدیل می‌شود. بیشتر اوروبیلینوژن‌ها یا از طریق مدفوع دفع می‌شوند یا دوباره به کبد برمی‌گردند و بخشی هم از راه ادرار دفع می‌شود.
اما افزایش بیلیروبین در بدن، زنگ خطری برای کبد است. اگر بیلیروبین در ادرار باشد، به آن بیلیروبینوری می‌گویند که می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی کبدی باشد.
انواع بیلیروبین در بدن و ادرار
بیلیروبین غیرکونژوگه: این نوع بیلیروبین که به پروتئین آلبومین متصل است، توسط گلومرول کلیه‌ها فیلتر نمی‌شود، بنابراین در ادرار وجود ندارد. افزایش این نوع بیلیروبین در خون معمولاً نشانه‌ای از اختلالات همولیتیک است و در آزمایش‌های معمول به عنوان بیلیروبین غیرمستقیم گزارش می‌شود.
بیلیروبین کونژوگه: این نوع بیلیروبین مستقیماً در جریان خون آزاد است و در مواردی که آسیب کبدی یا بیماری‌های صفراوی وجود داشته باشد، می‌تواند در ادرار ظاهر شود.
چرا آزمایش بیلیروبین ادراری مهم است؟
برای تشخیص بیلیروبینوری، از نوارهای ادراری که به دیازو حساس هستند، استفاده می‌شود. تغییر رنگ در این نوارها، نشان‌دهنده‌ی وجود بیلیروبین در ادرار است. البته، این روش گاهی به نتایج مثبت کاذب منجر می‌شود و به همین دلیل، در صورت نتیجه مثبت، بهتر است آزمایش‌های دقیق‌تر انجام شود.
علل افزایش بیلیروبین در ادرار
- بیماری‌های کبدی و صفراوی: در برخی بیماری‌های کبدی، مانند مسمومیت دارویی، زردی انسدادی یا حتی بیماری‌های ژنتیکی، بیلیروبین در ادرار بالا می‌رود.
- بیماری‌های همولیتیک و عفونت‌های شدید: بیماری‌هایی که به تخریب سلول‌های خونی منجر می‌شوند، می‌توانند میزان بیلیروبین خون را افزایش دهند.
اوروبیلینوژن در ادرار
مقدار کمی اوروبیلینوژن به طور طبیعی در ادرار دفع می‌شود، اما افزایش آن ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های کبدی یا همولیتیک باشد. اگر مقدار اوروبیلینوژن در ادرار خیلی بالا باشد، می‌تواند نشان‌دهنده آسیب‌های کبدی، هپاتیت، یا حتی عفونت‌های شدید باشد.
دلایل نتایج مثبت و منفی کاذب در تست بیلیروبین ادرار
منفی کاذب: ممکن است به دلیل ماندن نمونه ادرار در دمای اتاق یا قرار گرفتن آن در معرض نور مستقیم آفتاب، بیلیروبین تجزیه شده و نتیجه آزمایش منفی کاذب باشد. همچنین، مصرف برخی داروها مانند ریفامپیسین نیز می‌تواند باعث این خطا شود.
مثبت کاذب: بعضی داروها مانند فنوتیازین نیز می‌توانند نتایج مثبت کاذب ایجاد کنند.
چرا آزمایشگاه سلامت؟
تفسیر دقیق و علمی آزمایش‌های بیلیروبین و اوروبیلینوژن نیاز به دقت و تخصص دارد. آزمایشگاه سلامت با تجهیزات به‌روز و تیمی از متخصصان مجرب، خدمات آزمایش‌های کبدی و ارزیابی دقیق اوروبیلینوژن و بیلیروبین را با کیفیتی بالا ارائه می‌دهد. اگر احساس می‌کنید مشکلاتی در سیستم گوارش یا کبد دارید، با آزمایش در آزمایشگاه سلامت، از وضعیت سلامتی‌تان مطمئن شوید.
