هپاتیت B چیست؟
هپاتیت B یک نوع عفونت ویروسی کبدی است که توسط ویروس هپاتیت B (HBV) ایجاد میشود. این ویروس نسبت به سایر انواع هپاتیت (مانند A و C) جدیتر است و میتواند بهصورت حاد یا مزمن بروز کند:
- هپاتیت حاد: کمتر از شش ماه طول میکشد و اغلب با علائم خفیف تا متوسط همراه است.
- هپاتیت مزمن: چنانچه عفونت بیش از شش ماه ادامه یابد، خطر ابتلا به سیروز، نارسایی کبد و سرطان کبد افزایش مییابد.
علائم ابتلا به هپاتیت B
علائم اولیه هپاتیت B معمولاً دیر ظاهر میشوند؛ بهطوریکه ممکن است تا سه ماه پس از آلوده شدن به ویروس بدون علامت بمانید. مهمترین علائم عبارتاند از:
- درد شکم
- ادرار تیره
- تب خفیف
- درد مفاصل و ماهیچهها
- حالت تهوع و استفراغ
- زرد شدن پوست
- خستگی و ضعف عمومی
- زرد شدن سفیدی چشم
در موارد حادتر، بیماری میتواند منجر به سیروز کبدی، نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
راههای انتقال ویروس هپاتیت B
هپاتیتهای A و E عمدتاً از طریق آب و غذای آلوده منتقل میشوند؛ درحالیکه هپاتیتهای B، C و D از طریق خون و فرآوردههای خونی، سوزن مشترک یا لوازم غیر استریل سرایت میکنند. راههای انتقال هپاتیت B شامل موارد زیر است:
- تماس جنسی محافظتنشده: خون، بزاق، منی یا ترشحات واژنی فرد مبتلا میتواند ویروس را منتقل کند.
- استفاده از سوزن مشترک یا وسایل آلوده: سوزن و سرنگ غیر استریل، تیغ اصلاح مشترک، لوازم دندانپزشکی غیراستاندارد و… .
- انتقال از مادر به جنین: زنان باردار مبتلا میتوانند ویروس را به جنین خود در دوران بارداری یا هنگام زایمان منتقل کنند.
- تزریق خون و فرآوردههای خونی: در صورت استفاده از خون یا فرآوردههای آلوده به ویروس هپاتیت B.
- زالوی آلوده: اگر زالویی خون فرد مبتلا را مکیده باشد و سپس برای فرد دیگر استفاده شود (اگرچه این مورد بسیار نادر است).
آیا تتو باعث انتقال هپاتیت B میشود؟
تتو یا خالکوبی یک عمل تهاجمی است؛ چراکه در طی آن، سطح پوست با سوزنهای مخصوص سوراخ و جوهر به بافت زیرین پوست تزریق میشود. تا زمانیکه پوست سالم است، سدی محکم در برابر ورود باکتریها و ویروسها محسوب میشود. اما هنگام تتو، این سد شکسته میشود و ویروسها، از جمله هپاتیتهای خونی (B و C) و حتی HIV، میتوانند در صورت غیربهداشتی بودن تجهیزات، به بدن منتقل شوند. بنابراین، اگر در فرایند تتو نکات بهداشتی بهخوبی رعایت نشود، احتمال انتقال هپاتیت B وجود دارد.
آزمایشهای تشخیصی هپاتیت B
برای تشخیص ابتلا یا ایمنی نسبت به هپاتیت B، آزمایشهای مختلفی وجود دارد:
- HBsAg (آنتیژن سطحی هپاتیت B): نشاندهنده وجود ویروس و عفونت فعال در بدن.
- anti-HBs (آنتیبادی سطحی هپاتیت B): نشاندهنده مصونیت در اثر واکسیناسیون یا بهبودی پس از بیماری.
- anti-HBc (آنتیبادی هستهای کل): وجود آن نشاندهنده مواجهه با ویروس است.
- IgM anti-HBc: در مرحله حاد بیماری مثبت میشود.
- HBeAg (آنتیژن هپاتیت B): نشاندهنده فعال بودن ویروس و قدرت سرایت بالاتر.
- anti-HBe: در برخی مراحل از روند عفونت ظاهر شده و ممکن است نشاندهنده کاهش تکثیر ویروس باشد.
- DNA ویروس هپاتیت B: برای تشخیص شدت بیماری و پایش روند درمان.
نتیجهگیری
هپاتیت B یکی از سه نوع هپاتیت مهم برای انسان (در کنار هپاتیتهای A و C) است. این بیماری میتواند عوارض جدی نظیر سیروز کبدی، نارسایی کبد و حتی سرطان کبد ایجاد کند. ویروس هپاتیت B از طریق خون، فرآوردههای خونی، رابطه جنسی محافظتنشده و تجهیزات آلوده منتقل میشود. تتو زدن نیز بهدلیل ایجاد منافذ در پوست و احتمال تماس با سوزن یا جوهر آلوده، میتواند خطر انتقال این ویروس را افزایش دهد.
پیشگیری اصلی از هپاتیت B شامل واکسیناسیون در سنین کودکی یا برای افراد در معرض خطر، رعایت کامل اصول بهداشتی در مراکزی مثل آرایشگاهها، مطبهای دندانپزشکی و مراکز تتو است. همچنین خودداری از مصرف لوازم شخصی مشترک (مانند تیغ اصلاح) نقش مهمی در جلوگیری از ابتلا به این بیماری دارد.
انجام تست هپاتیت B در آزمایشگاه سلامت
آزمایشگاه تشخیص پزشکی سلامت با برخورداری از کادر حرفهای، شامل اساتید دانشگاه در بخش ویروسشناسی و میکروبشناسی، امکان بررسی وجود آنتیبادیها و آنتیژنهای مربوط به انواع هپاتیت را فراهم کرده است.
- آدرس: شهرقدس، میدان مصلی
- ساعت کار: شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۶:۵۰ تا ۲۰، و پنجشنبه از ساعت ۷ تا ۱۹
برای اطلاع بیشتر و رزرو وقت، میتوانید با شمارههای درجشده روی وبسایت یا صفحه رسمی آزمایشگاه تماس بگیرید.